Равиши асосии таҳқиқоти илмии озмоишгоҳ омӯзиши зина ба зина ва мукаммали гиёҳҳои шифобахши Тоҷикистон дар сатҳи муосир аст. Дар озмоишгоҳ нақшаву ҳамкориҳои илмӣ-пажӯҳишӣ дар самти фитофармакология бо мутахассисони соҳаҳои гуногун дар кишвар ва хориҷ аз он, ба роҳ гузошта шудааст. Фаъолияти илмии озмоишгоҳ марҳалаҳои зеринро фаро мегирад: ташхис додани фаъолтарин экстракт; муайян намудани моддаҳои фаъоли онҳо (полифенолҳо, флавоноидҳо, антиоксидантҳо ва дигар моддаҳо), омӯхтани фаъолияти химиявии онҳо бо равишҳои гуногуни химиявӣ (HPLS, LC-ESI/MS/MS, UPLC ва ғайра). Ҳамзамон, озмоиши метаболикии экстрактҳо дар 2 самт сурат мегирад:
• in vivo (бо истифода аз ҷонварони озмоишгоҳӣ – харгӯш, муш, калламуш)
• in vitro (истифода аз методҳои энзимӣ – РТР-1В; α-glucosidase; DPPH ва ғайра), ки барои муайян намудани таъсиргузорӣ ва хусусиятҳои мушаххаси дармонии гиёҳҳо анҷом дода мешавад.
Дар озмоишгоҳ аз таҷҳизоти нав истифода мешавад, коркард ва истеҳсоли инноватсионии мавод ва маснуот дар ҳоли роҳандозӣ мебошад.
Озмоишгоҳи фарматсевтика ва пизишкии таҷрибавӣ аз рӯи лоиҳаи “Таҳқиқоти таркиби химиявӣ, қобилияти ҷазбкунандагии рустаниҳои алоҳидаи оилаҳои чатргулҳо (Cruciferae), мураккабгулҳо (Asteraceae) ва барги зуфҳо (Plantaginaceae), ки дар қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон мерӯянд” (солҳои 2020-2024) корҳои илмӣ-пажӯҳиширо идома медаҳад. Дар чорчӯби лоиҳаи мазкур нашри мақолаҳои илмӣ дар нашрияҳои дохилӣ ва хориҷӣ ҷараён дорад.
Мудири озмоишгоҳ, д.и.тиб, сарходими илмӣ
Шарофова Мижгона Умедҷоновна
МАЪЛУМОТНОМА
*Соли таваллуд: 10.02.1972.
*Миллат: тоҷик
*Таҳсилот: олӣ
*Соли хатми донишгоҳ: 1995 с., Донишгоҳи давлатии тиббии Тоҷикистон ба номи Абуалӣ ибни Сино
*Ихтисос: “Кори табобатӣ”. Фармаколог.
*E-mail: mijgona72@mail.ru
*Тел.: (+992) 918614123
Собиқаи кор ва фаъолияти илмӣ:
1995-2005 – ассистенти кафедраи фармакология бо курси фармакологияи клиникӣ дар ДДТТ ба номи Абуалӣ ибни Сино
2005-2010 – фитотерапевт, фармакологи Маркази ҷумҳуриявии тибби шарқии Вазорати тандурустии Ҷумҳурии Тоҷикистон
2005-2011 – директори иҷроии ҶСП “Институти байналмилалии омӯзиши осори Ибни Сино ва фармакология”
2011-2017 – директори ҶДММ “Институти тибби Авитсенна ва фармакология”
09.2017-12.2017 – мудири озмоишгоҳи биотехнология, муҳандисии генӣ, микробиология ва фармакология дар МДИ МТТИ АИ ҶТ
01.2018-то ба ҳоли ҳозир – мудири озмоишгоҳи фарматсевтика ва пизишкии таҷрибавӣ дар МД Маркази таҳқиқоти технологияҳои инноватсионии Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон
“Аълочии тандурустии Ҷумҳурии Тоҷикистон” (2015)
Узви Академияи илмҳои проскопии “Kurtca Taup” (Ҷумҳурии Қазоқистон, 2016)
Дорандаи ҷоизаи байналмилалии 14-умин Намоишгоҳи байналмилалӣ ва Форуми байналмилалии бонувони ихтироъкор – “KIWIE-2021”, KIPO ва KWIA дар Кореяи Ҷанубӣ – Сеул, 2021 (нишон ва сертификат).
Кормандони озмоишгоҳ: сарходими илмӣ, д.и.тиб, профессор, саратоншинос М. Миршоҳӣ; сарходими илмӣ, д.и.тиб Шарофова М.У.; ходими калони илмӣ, н.и.тиб. Сагдиева Ш.С.; ходими калони илмӣ, PhD илмҳои химияи органикӣ Нуъмонов С.Р.; ходими калони илмӣ Самиева Ш.Ш.; ходими калони илмӣ Боймуродов Ҷ.С.; ходими хурди илмӣ Ҳоҷибоева Л.Т.; техник Ниёзов Б.Ё.
Корҳои асосии нашршуда:
Озмоишгоҳи фарматсевтика ва пизишкии таҷрибавӣ аз рӯи лоиҳаи тарҳрезишуда фаъолият мекунад. Дар муддати иҷрои лоиҳа 24 мақолаи илмӣ, 7 мақолаи илмӣ-оммавӣ, 2 коркарди методӣ, 59 матлаби конференсия дар нашрияҳо ва сомонаҳои илмӣ ва илмӣ-оммавӣ ва дар маҷмуаҳои мақолаҳои конференсияҳо ба нашр расидааст. Аз ҷумлаи онҳо:
Mizhgona Sharofova. Herbal medicine of Kursi Wufarikun Ziyabit inhibits mitochondrial ATP production to activate AMPK in hepatocytes in therapy of type 2 diabetes / Mireguli Yasen, Lan Jiang, Mizhgona Sharofova, Xin Xue-Lei, Yusuf Nuraliev, Jianping Ye, Haji Akber Aisa // bioRxiv preprint doi: https://doi.org/10.1101/2020.09.28.316349; this version posted September 29, 2020. The copyright holder for this preprint
Sodik Numonov. Chemical composition and biological activities of the essential oils of Artemisia leucotricha growing in Tajikistan / Farukh S Sharopov, Sodik Numonov, Abduahad Safomuddin// Chemistry of Natural Compounds. 5, 804, (2020).
Sodik Numonov. Chemical Composition, Antioxidant, and Antimicrobial Activities of the Essential Oils from Аrtemisia annua L. growing wild in Tajikistan / Farukh S Sharopov, Aminjon Salimov, Sodik Numonov, Abduahad Safomuddin, Mahinur Bakri, Tojiddin Salimov, William N Setzer, Maidina Habasi // Natural Product Communications 15(5), 19345 (2020).
Нуъмонов С.Р. Химический состав и биологическая активность эфирного масла Artemisia leucotricha, произрастающая в Таджикистане / Ф.С. Шаропов, С.Р. Нумонов и др. // Химия природных соединений, 2020, №5, с. 804-805.
Sharofova M. First main series of transition elements with atomic numbers from 22 to 29, found in air pollution and detected in the plants from Tajikistan areas /Sharofova M., Abdullaev S., Maslov V., Sagdieva Sh., Shikh E.V., Mirshahi M. // Environmental Monitoring and Assessment volume, 2021, 93, Article number: 127 https://doi.org/10.1007/s10661-021-08909-2
Шарофова М.У. Изучение антидиабетических свойств бессмертника тяньшанского при экспериментальном диабете/ Шарофова М.У., Сагдиева Ш.С., Юсуфи С.Дж., Нуъмонов С.Р., Рахмонов Р.У.// Вопросы биологической, медицинской и фармацевтической химии, 2021, №2, Т. 24., с. 42-48.
Sodik Numonov. Chemical Compositions and Biological Activities of Essential Oils-Original Article Phytochemical Study on the Essential Oils of Tarragon (Аrtemisia dracunculus L.) Growing in Tajikistan and Its Comparison With the Essential Oil of the Species in the Rest of the World / F. Sharopov, S. Numonov, A.Salimov, William N Setzer, H. Aisa // Natural Product Communications December 2021, 15(12): pp 1-7.
Нуъмонов С.Р. Сухробов П.Ш. и др.Токсичность некоторых эфирных масел флоры Республики Таджикистан в отношении Artemia salina // Наука и инновация, 2021, №4, с. 75-80.
Шаропов Ф.С., Нӯъмонов С.Р., Айса Х.А. и др. In silico омўзиши таъсири зидди вирусии компонентҳои фаъоли тахач (Artemisia absinthium L.) ба сафедаҳои ҳадафноки вируси тоҷдори SARS-COV-2 // Илм ва фановарӣ, 2021, №4, с. 173-176.
Самиева Ш.Ш. Исследование надземных частей чернушки посевной – Nigella sativa L., произрастающей в Таджикистане / Шарофова М.У., Ш.Ш. Самиева, П.Г. Мизина, Т.Е. Трумпе, С.Р. Нуъмонов, М.Хабаси, Х.Айса, М. Миршохи // Традиционная медицина, №4 (70) 2022. – с. 10-14. DOI: 10.54296/18186173_2022_4_10.
Нумонов С.Р. Химический состав и антимикробная активность эфирного масла Anaphalis virgata / М. Bakri, Ф.С. Шаропов, М. Habasi, С.Р. Нумонов, H.A. Aisa // Химия природных соединений. 2023. №2. 328-30.
Шарофова М.У. In vivo исследование ранозаживляющей активности полисахаридного геля с инкапсулированным облепиховым маслом (Hippophae rhamnoides) /Олимов М.А, Шарофова М.У., Ходжаева Ф.М., Холбеков А.Д., Бобокалонов Д.Т. // Вестник Авиценны. 2023; 25(1):84-93. https://doi. org/10.25005/2074-0581-2023-25-1-84-93.
Сагдиева Ш.С., Шарофова М.У., Самиева Ш.Ш., Хоҷибоева Л.Т., Миршоҳӣ М. «Фитониринг» – самти дурнамои гиёҳдармонии пурсамар. Академический научно-популярный журнал «Илм ва Ҷомеа», 16.11.2023. https://ravshanfikr.tj/zoologiya-va-tabiati-vu-ush/fitoniring-samti-durnamoi-gijo-darmonii-pursamar.html
Сагдиева Ш.С., Шарофова М.У., Самиева Ш.Ш., Миршохи М. О некоторых методах очистки почв и атмосферного воздуха от загрязнений. Академический научно-популярный журнал «Илм ва Ҷомеа», 2023. https://ravshanfikr.tj/manzarai-fiziki-olam/o-nekotorykh-metodakh-ochistki-pochv-i-atmosfernogo-vozdukha-ot-zagryaznenij.html
Шарофова М.У., Сагдиева Ш.С., Самиева Ш.Ш., Миршохи М. Фитониринг – перспективное направление для эффективной фитотерапии. XXII санкт-петербургские фитотерапевтические чтения “Фитотерапия: главные критерии успеха”. Альманах секции фитотерапии, СПб, 18-19.11. 2023. – с.153-157. (Санкт-Петербургское общество терапевтов имени С.П.Боткина).
Крепкова Л.В., А.Н. Бабенко, С.В. Лемясева, О.С. Кузина, Шарофова М.У. Регуляция нарушений липидного профиля у крыс экстрактом красных листьев винограда. IV Междун. научно-практическая конференция “Роль женщин-учёных в развитии науки, инноваций и технологий” 15-17 августа, 2023, г.Худжанд, Таджикистан, с. 97-105.
Шарофова М.У., Самиева Ш.Ш., Сагдиева Ш.С. Исследование молекулярного состава надземных частей Nigella sativa L., произрастающей в Таджикистане. IV Международная научно-практическая конференция “Роль женщин-учёных в развитии науки, инноваций и технологий”, 2023.- с. 85-93.
